Wszystko, co musisz wiedzieć o oświetleniu IP

Symbol IP w języku angielskim oznacza International Protection Rating, który w wolnym tłumaczeniu oznacza klasę szczelności. Składa się z dwóch cyfr, gdzie każda z nich oznacza coś zupełnie innego. Pierwsza, którą widzisz przybiera wartości od 0 do 6 i oznacza stopień ochrony oprawy przed wszystkim, co znajduje się w stanie stałym. Natomiast kolejna może przybierać cyfrę od 0 do 8 i mówi o ochronie przed wodą. Jak można się domyślać, im wyższa tym lepsza ochrona, ale tylko w tym przypadku. Należy pamiętać też, że klasa szczelności IP to nic innego jak norma, którą odczytamy chociażby z „Polskiej Normy”, dopasowując każdą z cyfr pod odpowiednie oznaczenie. Takie znakowanie znajdziemy nie tylko w oświetleniu, ale także w każdym dostępnym urządzeniu elektrycznym. IP mówi przede wszystkim o stopniu ochrony, czyli wspomnianej klasie szczelności – przed ciałami stałymi, delikatną wilgocią, a także sugeruje, że dane urządzenie może przebywać stale pod wodą. Poznajmy na początek wszystkie oznaczenia.

Polskie Normy dla wartości IP

Zaczniemy od pierwszej cyfry, która mówi o stopniu wytrzymałości przed ciałami obcymi w postaci stałej. Jak było już wspomniane, wartości przybierają cyfry od 0 do 6 i oznaczają:

• 0 – brak jakiejkolwiek ochrony
• 1 – posiada ochronę przed stałym produktem o średnicy większej lub równej 50 mm (porównywalne do dotyku dłonią)
• 2 – posiada ochronę przed ciałem stałym o średnicy 12,5 mm (porównywalna z dotykiem palca)
• 3 – posiada ochronę przed ciałem stałym o średnicy 2,5 mm (np. przed drutem, śrubokrętem)
• 4 - posiada ochronę przed ciałem stałym o średnicy 1 mm (np. cienki kabel)
• 5 - posiada ochronę przed pyłem
• 6 – posiada ochronę przed wnikaniem drobnego pyłu do wnętrza

Druga z cyfr w kompilacji IP mówi o ochronie przed wilgocią. Tutaj wartości przybierają dane od 0 do 8, a im wyższa cyfra, tym lepsza ochrona. Między innymi:

• 0 – brak jakiejkolwiek ochrony przed wilgocią
• 1 – obudowa posiada ochronę przed kroplami wody
• 2 – obudowa posiada ochronę przed kroplami wody, mając nachylenie od pionu do 15 stopni
• 3 – posiada ochronę przed mocnym strumieniem wody pod kątem 60 stopni do pionu
• 4 – ochrona przed strumieniem wody z dowolnego kierunku
• 5 – obudowa posiada ochronę przed wodą, która leje się z dowolnego kierunku do 12,5 litrów na minutę
• 6 - obudowa posiada ochronę przed wodą, która leje się intensywnie z dowolnego kierunku do 100 litrów na minutę
• 7 – obudowa pozwala na krótkie zanurzenie w wodzie (głębokość 15 cm od wierzchu obudowy) na 30 minut
• 8 – obudowa pozwala na ciągłe i stałe zanurzenie w wodzie

Skoro jesteśmy po lekcji teorii, pora na ciekawe przykłady lamp oraz ich klasę szczelności. Zastanawiasz się, która z nich będzie właściwym rozwiązaniem do różnych pomieszczeń, bądź na zewnątrz domu? Już spieszymy z odpowiedzią!

Czy oświetlenie IP 65 będzie dobrym rozwiązaniem do łazienki?

Mając już wiedzę na temat klasy szczelności, bez problemu rozszyfrujesz stopień ochrony na oświetleniu, które posiadasz w swoim domu. Jednak największy problem zawsze sprawiają pomieszczenia, w których panuje wilgoć. Do takich należy łazienka. Jeżeli wciąż się zastanawiasz, który stopień ochrony IP będzie najkorzystniejszym rozwiązaniem, już tłumaczymy! To pomieszczenie warto podzielić na kilka stref – pierwszą z nich najbardziej narażoną na kontakt z wodą. Jest to oczywiście obszar prysznica, nad którym często umieszczamy dodatkowe oświetlenie LED, bądź wanna. Szansa na zachlapanie jest naprawdę duża, dlatego specjaliści polecają oświetlenie IP65. Patrząc na rozwinięcie tej liczby wiemy, że obudowa nie będzie chronić przed kontaktem z ciałem stałym, natomiast jest odporna na intensywne opady wody do 100 litrów na minutę. Możemy więc być pewni, że jest to najbezpieczniejsze rozwiązanie. Kolejna strefa to ta, która graniczy z prysznicem czy wanną. Z racji, że bezpośredni kontakt z wodą nie jest aż tak prawdopodobny, wielu sprzedawców i ekspertów w branży elektroniki poleca oświetlenie IP44. Dlaczego? Obudowa powinna być bardziej szczelna na kontakt z ciałem stałym, ale i wodą, która może dostać się z dowolnego kierunku. Nie będzie jej jednak na tyle dużo, jak w przypadku strefy nad prysznicem, dlatego „4” będzie wystarczająca! Gdy dysponujesz dużą łazienką i umieściłeś dodatkowe źródła światła, które znajdują się daleko od wody, nic nie stoi na przeszkodzie, aby skorzystać z rozwiązania polecanego do „zwykłych” pomieszczeń. Będzie to oświetlenie IP21 – zastanawiasz się pewnie, dlaczego nie IP20? Z prostego powodu. W łazience po długiej i aromatycznej kąpieli może unosić się para wodna – czyli drobne krople wody, przed którymi lepiej mieć ochronę.

Oprawy na zewnątrz – oświetlenie IP44

Pora na dostarczenie źródeł światła na zewnątrz. Sprawa może wydać się skomplikowana? W końcu niezbędna jest ochrona nie tylko przed ciałami stałymi, ale i zmienną pogodą – np. deszczem. Jak się okazuje, najkorzystniejszym rozwiązaniem będzie oświetlenie IP44! Dokładnie takie samo, jakie polecane jest w łazienkach w „drugiej” strefie, czyli oddalonej od wanny i prysznica. Obudowa jest w stanie wytrzymać deszcz oraz lejącą się wodę z umiarkowanym strumieniem z dowolnego kierunku. Jak widać – takie rozwiązania są bardzo uniwersalne. Na dodatek oświetlenie IP44 można umieścić także w domowej pralni, garażu, w którym znajduje się źródło wody czy nawet kuchni.

A co z tak nietypowym połączeniem jak oświetlenie IP 67 czy IP 68?

Na zakończenie wybraliśmy sobie bardzo ciekawy przypadek, jak oświetlenie IP 67 i IP 68. Szybko można rozszyfrować, że chroni przed przenikaniem drobnego pyłu do wnętrza obudowy, ale świetnie chroni przy stałym zanurzeniu w wodzie (na określone głębokości i czas). Stąd dobry wniosek – oświetlenie IP67 oraz IP68 idealnie sprawdzi się w basenach, oczkach wodnych oraz takich warunkach, w których może dojść do zanurzenia źródła światła w wodzie. Jest tylko jedno ale! Niektóre produkty może i posiadają klasę szczelności IP67 to sama ich konstrukcja może negatywnie reagować na dłuższe zanurzenie w wodzie. Żywotność, chociażby taśm LED spada w dół przy takich praktykach.. A winne są amplitudy ciepła światła (raz zimne, raz ciepłe gdy się uruchamia), dlatego warto je dodatkowo zabezpieczyć silikonem lub taśmą termalną. Jak widać, nie ma jednego typu oświetlenia – takiego uniwersalnego. Klasy szczelności powstały właśnie po to, by klasyfikować odporność obudowy przed kontaktem z ciałem stałym i wodą. To pozwala zachować większe bezpieczeństwo, ale i obniżyć koszt, zakupując właściwe rozwiązanie dla danego pomieszczenia. Wierzymy, że z naszym mini poradnikiem świetnie sobie poradzisz przy doborze właściwego oświetlenia IP dla swojego domu czy biura.