Oświetlenie ewakuacyjne jest niczym innym jak elementem instalacji elektrycznej oświetlenia awaryjnego, które dobrze znany chociażby z budynków użyteczności publicznej. Wygląda to tak, że gdy standardowe, używane na co dzień źródło światła ulegnie awarii lub wystąpi przerwa w dostawie prądu, to automatycznie powinno włączyć się oświetlenie ewakuacyjne. Oświetlenie tego rodzaju zazwyczaj zasilane jest za pomocą akumulatora, który nie jest zasilane z głównego źródła światła.
Różnica między tymi dwoma typami oświetlenia polega na tym, że oświetlenie awaryjne powinno działać pełną, jedną godzinę a oświetlenie ewakuacyjne dwie pełne godziny, kiedy normalne źródło światła ulegnie awarii lub wystąpi przerwa w dostawie prądu.
Polskie prawo mówi o tym, że oświetlenie ewakuacyjne musi być zainstalowane w budynkach, w których zanik napięcia w elektroenergetycznej sieci zasilającej może spowodować jakiekolwiek zagrożenie życia lub zdrowia ludzi (§ 181 rozporządzenia z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie).
Obecnie wiele budynków posiada prawny wymóg zainstalowania oświetlenia ewakuacyjnego. W przypadku zaniku zasilania zapewnić musi ono wystarczającą ilość światła, tak, aby można było bezpiecznie i bezproblemowo wyprowadzić ludzi z budynku „gdy zgasną światła”. Oświetlenie tego typu powinno ułatwić poruszanie się pośród wszelkich przeszkód znajdujących się na drodze na zewnątrz budynku, aby w kryzysowych sytuacjach maksymalnie ułatwić możliwość opuszczenia budynku.
Niektóre systemy oświetlenia awaryjnego opierają się o żarówki, jednak najnowsze z nich wykorzystują oświetlenie typu LED o wysokiej intensywności.
Istnieją wyjątki w których, nie musimy stosować oświetlenia ewakuacyjnego. Są to pomieszczenia, w których oświetlenie bezpieczeństwa spełnia warunek określony w ust. 5 dla oświetlenia ewakuacyjnego, a także wymagania Polskich Norm w tym zakresie.
Prawo polskie mówi jasno, że w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr80 poz 563) oświetlenie ewakuacyjne powinno być kontrolowane minimum raz w roku. Określa to rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 r.
( PN-EN 50172 – Pkt 4.1 i Pkt 5,2 )
Pkt 4.1
Awaryjne oświetlenie ewakuacyjne należy uruchamiać nie tylko w przypadku całkowitego uszkodzenia zasilania oświetlenia podstawowego, ale również w przypadku lokalnego uszkodzenia takiego, jak uszkodzenie obwodu końcowego.
Pkt 5.2
Awaryjne oświetlenie ewakuacyjne powinno działać w przypadku uszkodzenia jakiejkolwiek części zasilania oświetlenia podstawowego. Oprawy awaryjne zasilane nieciągle i oprawy awaryjne zespolone zasilane nieciągle powinny działać w przypadku uszkodzenia końcowego obwodu oświetlenia podstawowego. We wszystkich przypadkach należy przeprowadzić aranżacje w celu upewnienia się , że oświetlenie ewakuacyjne będzie działać w przypadku uszkodzenia zasilania podstawowego.
Znaki przy wyjściach awaryjnych i wzdłuż dróg ewakuacyjnych powinny być podświetlone, aby jednoznacznie wskazywały drogę ewakuacji do bezpiecznego miejsca. Pracownik dokonujący kontroli i przeglądu oświetlenia ewakuacyjnego jest zobowiązany do posiadania uprawnień elektrycznych SEP do 1 kV.
O dodatkowych wymaganych kwalifikacjach w ww. zakresie istnieje zapis w rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 kwietnia 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci (Dz. U. Nr 89, poz. 828 z późn. zm.) . Dalej r.s.p.k., które to rozporządzenie określa rodzaje urządzeń, instalacji i sieci, przy których eksploatacji jest wymagane posiadanie kwalifikacji.